اینترنت آدمها (5)
اینترنت خودروها، فناوریهای GPS و IPS
□ نوشته علیرضا محمدیفر
همچنان که در مقاله اول از این سلسله از مقالات گفتیم با وجود دستاوردهای بسیار بزرگ و شگفتانگیز در عصر اطلاعات، به دلیل توانی که فناوریهای اطلاعات و ارتباطات در محدودکردن حریم خصوصی انسان دارند میتوانند دورانی را بیافرینند که شاید آیندگان آن را دوران تاریک یا قرون وسطی در عصر اطلاعات نام بگذارند. از سوی دیگر، گفتیم که کنارگذاشتن و نادیدهگرفتن فناوریهای اطلاعات و ارتباطات برای انسان این روزگار به دلیل منافع بیشماری که دارد ناممکن است و نمیتواند به عنوان یک راه حل مطرح شود. در این مقاله به نقش اینترنت خودروها و فناوریهای موقعیتیابی برونساختمانی (GPS) و موقعیتیابی درونساختمانی (IPS) در امور شخصی پرداختهایم. ادامه این مقاله چندبخشی در شمارههای بعدی خواهد آمد.
فناوریهای GPS[1] و IPS[2] فناوریهایی هستند که مدتهاست مورد استفاده هستند. یعنی همین امروز با گوشیهای هوشمند، برنامههای ویژه، ابر، و این فناوریها میتوان گام به گام موقعیت لحظهای افراد را ثبت و ردیابی کرد. اما در حال حاضر کاربردهای این فناوریها در حدی نیست که همیشه آنها را فعال نگه داریم یا موقعیتهای لحظهایمان را در ابر ثبت کنیم. اینترنت چیزها به ویژه فناوریهای پوشیدنیهای هوشمند، اینترنت خودروها (شامل V2V[3] و V2I[4])، و خانههای هوشمند کاربردهای فناوریهای GPS و IPS را چنان زیاد خواهند کرد که فعال نگهداشتن دائمی آنها ارزشمند باشد. به عنوان مثال، برنامههایی که از سابقه رفتوآمدهای شما، ترافیک کنونی جادهها، و پیشبینی ترافیک دقایق یا ساعتهای آینده بتوانند سریعترین مسیرها را برای جاهایی که معمولاً میروید پیشنهاد کنند، برنامههایی باارزش خواهند بود. برنامههایی که میتوانند تعداد گامهایی که در شبانهروز برمیدارید، مدتی که میخوابید، مدتی که کار میکنید، مدتی که در سالن ورزشی ورزش میکنید، و مانند آن را ثبت کنند به خوبی میتوانند کالری مصرفی شما را محاسبه کنند و توصیههای بهداشتی خوبی را ارائه بدهند. یا هر گاه از خانه هوشمندتان خارج میشوید، اگر سرویس GPS فعال باشد، یک برنامک خانه هوشمند میتواند برای صرفهجویی در مصرف انرژی بعضی از وسایل مصرفکننده انرژی در داخل خانه را خاموش کند و به محض نزدیکشدن شما به خانه آنها را روشن کند.
یکی دیگر از کاربردهای فناوریهای موقعیتیاب امکان تهیه مستندِ تمامعمر از مکانهایی است که هر فرد در هر لحظه از عمر خود در آن مکانها به سر برده است. کاربردهای چنین مستندی باید فراوان باشد. برنامکهای خانوادهیاب مانند برنامک Life360 نیز برای نشاندادن مکان اعضای یک خانواده یا اعضای یک حلقه از اطلاعات GPS بهره میگیرند.
برنامک پیامرسان وایبر میتواند نشانی هر یک از اعضای گروههای وایبر را بر روی نقشه گوگل نمایش بدهد.
چنین کاربردهایی معمولاً به دادن دادههای سوابق نشانی لحظهای به شرکتها یا افراد دیگر نیاز ندارند، اما گاهی در پارهای از کاربردها ندادن داوطلبانه چنین اطلاعاتی هزینه خواهد داشت. به عنوان مثال، شرکتهای بیمه ممکن است تخفیفات بیمه را مشروط به گرفتن دادههای برنامههای V2V و V2I کنند تا بتوانند حق بیمه را بر اساس سبک رانندگی شما محاسبه کنند. بسیاری از شرکتها از کارکنان خود که مأموریتهایی بیرون از محل شرکت دارند میخواهند که پیوسته موقعیتشان را از طریق GPS به شرکت ارسال کنند. یا گاهی سرویسهای ابریِ شبکههای اجتماعی مجازی/واقعی ویژه از شما میخواهند که اطلاعات مکانیتان را ارائه بدهید تا همواره بتوانند فهرست دوستان و آشنایان شما را که در نزدیکی شما به سر میبرند برای اجتماعات واقعی به شما ارائه بدهند، پدیدهای که میتواند مشارکت مردم در اجتماعات واقعی را بیشتر کند. معرفی فروشگاههایی که روز حراج دارند و در نزدیکی شما هستند یک کاربرد دیگر فعالبودن سیستم موقعیتیاب است.
ثبتشدن موقعیت مکانی هر فرد در ابر، یا ذخیرهگرهای کامپیوتر یا گوشی هوشمند در آینده چنان زیاد خواهد شد که میتواند گذشته حضور هر فرد در هر مکانی را کاملاً عیان کند.□